Hoe houtwormen voorkomen?
Houtworm is vaak pas zichtbaar als de uiterlijke kenmerken tevoorschijn komen, de veroorzaakte schade kan dan al groot zijn. Het is dan ook van belang om preventief de juiste handelingen uit te voeren om een houtworm infectie te voorkomen.
- Controleer altijd hout bij binnenkomst in een gebouw. Brandhout is vaak besmet met houtworm en kan op deze manier simpel zijn intrede doen.
- Behandel hout altijd met een laag lak, boenwas, verf, vernis of beits voordat u het hout in uw huis verwerkt. Houtwormen kiezen bij voorkeur onbehandeld hout.
Preventie is dus zeer belangrijk aangezien het zeer lastig is om zelf houtworm effectief te bestrijden mochten deze eenmaal aanwezig zijn in een gebouw.
Welke soorten houtwormen zijn er?
Hout aantastende insecten bestaan uit 2 groepen, namelijk de nathoutboorders en drooghoutboorders. Nathoutboorders tasten vooral hout in het bos aan, denk hierbij aan pas gerooide bomen, gestapelde boomstammen en bomen die ziek zijn. In verwerkt hout kunnen zij hun levenscyclus wel volbrengen, maar het voortplanten gebeurt hier niet in. Binnenshuis vormt deze insectengroep geen enkel gevaar.
Drooghoutboorders tasten verwerkt hout aan. Ernstige beschadigingen komen vooral voor in hout dat verwerkt is in panden en opslagplaatsen. De gewone houtwormkever, de grote houtwormkever, de spinthoutkever en de boktor zijn de meest voorkomende drooghoutboorders. De larven kunnen grote schade aanrichten, waarbij de bouwkundige staat van een pand zo wordt aangetast dat zelfs bestrijden niet meer baat en alleen nieuwbouw een alternatief is.
Gewone houtwormkever of Anobium Punctatum
De gewone houtwormkever is 2.5 tot 5 mm als deze volwassen is, hij is donkerbruin van kleur en heeft een gewelfd halsschild. Het dekschild bevat rijen kleine putjes. De larve heeft een lengte van 5 tot 6 mm lang, is geelachtig wit en heeft een lichte kromming. De gewone houtwormkever kent een volledige gedaanteverwisseling (ei-larve-pop-imago). Het duurt ongeveer 3 jaar voordat de gewone houtwormkever als volwassen dier tevoorschijn komt. Het wijfje legt 20 tot 40 eitjes. Vooral in de zomer worden de kevers waargenomen wanneer de volwassen kevers in de maanden Mei t/m Augustus tevoorschijn komen om te paren, hun uitvliegopeningen hebben gemiddeld een doorsnee van 1 – 2 mm. 22 tot 23 graden is de meest gunstige temperatuur voor de ontwikkeling van de larven. Loof-en naaldhout is het meest favoriet bij de gewone houtwormkever zowel binnen als buiten gebouwen, men kan ze ook veel vinden in boomstronken. Maar ook meubelen, beeldhouwwerken, houten kisten of manden worden niet ontzien.
Het boormeel is korrelig van structuur. Direct na het uitkomen boren de larven zich in het hout waarbij ze gangen boren met een diameter van ongeveer 0.5 mm, deze boorgangen worden dan weer met boor- en vraatmeel, met daarin hun excrementen gevuld. De aanwezigheid van de larven van de gewone houtwormkever kan men bemerken door de hoopjes boormeel onder de houten delen.
Grote houtwormkever of Xestobium Rufovillosum
De grote houtwormkever die ook wel grote klopkever genoemd wordt heeft bij een volwassen exemplaar een lengte van 6 tot 8 mm. De geelachtig wit gekleurde larven zijn ongeveer 11 mm lang. Helmvormig is het halsschild en ze zijn donkerbruin van kleur. De grote houtwormkever kent een volledige gedaanteverwisseling (ei-larve-pop-imago).
Loofhout, naaldhout maar vooral eiken heeft de voorkeur voor de grote houtwormkever, het hout moet eerst door vocht en schimmels zijn aangetast. De larven leven 3 tot 10 jaar in het hout waarbij ze grote schade aan kunnen richten. Naarmate er meer houtrot verwekkende schimmels aanwezig zijn in het hout zal de ontwikkelingsperiode korter zijn. In verwarmde gebouwen komen de volwassen kevers al in Januari tot Juni tevoorschijn, terwijl in niet-verwarmde gebouwen dit tussen April en Mei zal zijn. De gemiddelde levensduur van de grote houtwormkever is 4 tot 5 jaar. Cirkel vormig zijn de uitvliegopeningen van vorm met een doorsnede van 2.5 tot 4 mm. Grote houtwormkevers kunnen zich ook buiten gebouwen ontwikkelen. De larven tasten vooral de balkuiteinden en de verbindingen aan. Imago’s richten een zogenaamde “kraamkamer” in waarin zij ook paren en de eitjes afzetten. De door de larven gemaakte boorgangen worden gevuld met boormeel met een grove structuur en ronde excrementen van ca. 0.75 mm groot. Volwassen grote houtwormkevers kunnen vliegen al doen ze dit niet vaak, 19 graden of hoger is de ideale temperatuur om te vliegen.
Huisboktor of Hylotrupes Bajulus
Huisboktorren hebben een volwassen lengte van 10-25 mm, zijn bruinzwart van kleur met 2 grijsachtige vlekken. De geelachtig wit gekleurde larven hebben goed ontwikkelde kaken en zijn tot 30 mm lang. De lange legboor zit bij het wijfje onder het dekschild en steekt daaronder uit. Op het borststuk staan 2 blinkende vlekken die aan ogen doen denken. Huisboktorren kennen een volledige gedaanteverwisseling (ei-larve-pop-imago) en hebben een ontwikkelingsduur van ei tot volwassen huisboktor tussen de 3 en 11 jaar.
De geur van hout heeft een sterke aantrekkingskracht op huisboktorren waarbij ze voornamelijk spinthout zoals vuren en grenen aantasten, vooral op warme dagen kan men de larven af en toe horen knagen. De volwassen kevers komen vooral van Juni tot September uit het hout om te paren, waarna het vrouwtje tot wel 200 eitjes legt. Voor de ontwikkeling van de huisboktorlarve is een hoge relatieve luchtvochtigheid nodig bij een temperatuur van 25 graden. Zodra de larven uit de eitjes komen boren ze zich per direct in het hout en maken daarin boorgangen die gevuld worden met boormeel en een ovale doorsnede hebben. Door de druk in de boorgangen op het overgebleven dunne fineerlaagje is het houtoppervlak vaak rimpelig. Voor de verpopping knaagt de larve al een toekomstige uitgang die in een later stadium door de volwassen kever gebruikt gaat worden. De uitvliegopening heeft een gerafelde rand, is ovaal en heeft een lengte van 6 tot 9 mm. Het boormeel vertoont een unieke structuur, cilindrische deeltjes in de vorm van ronde korte staafjes met grof poeder. Dakconstructies worden vaak door huisboktorren aangetast. Ze zijn in staat om dikke, stevige, dragende balken binnen enkele jaren nagenoeg geheel te verpulveren.
Spinthoutkever of Lyctus Brunneus
Spinthoutkevers zijn licht tot donkerbruin van kleur, 2 tot 7 mm lang en slank, enigszins afgeplat van postuur. De vaalwitte larven hebben een lengte van ongeveer 6 mm. Ook spinthoutkevers kennen een volledige gedaanteverwisseling (ei-larve-pop-imago) in vooral opgeslagen en verwerkt hout zoals vloeren, betimmeringen, triplex en schilderijlijsten treft men de spinthoutkevers aan. Maar ook steeds vaker worden ze aangetroffen in pas geïmporteerd tropisch hout. Net als alle andere houtwormkeversoorten zijn het de larven die de meeste schade aanrichten. De larven maken boorgangen waarbij ze het hout verpulveren tot een poederachtige massa. Het wijfje legt tussen de 30 en 50 eitjes in hout met een voldoende zetmeelgehalte, wanneer deze ontbreekt legt ze geen eitjes niet. De levenscyclus van de spinthoutkever duurt één jaar. Waarbij de volwassen kevers tussen Juni en Augustus naar buiten komen.
In het spinthout van loofhoutbomen zoals eiken, essen en walnoot maar ook steeds vaker in een aantal tropisch houtsoorten zoals limba, meranti, bamboe en rotan komen we de spinthoutkever tegen. In de buitenste ringen van de boom bevindt zich het spinthout, de zachte structuur is kenmerkend voor spinthout en de wijde vaten. Hoe droger het hout en hoe meer zetmeel des te vatbaarder is het hout voor de spinthoutlarven. Het boormeel van de bruine spinthoutkever ziet eruit als stof zonder excrementen. De volwassen kever kan vliegen.
Last van houtworm
Wanneer u vermoedt dat u last heeft van houtworm is het van belang om te weten of de houtworm nog actief is. Ook is het van belang om te weten met welk soort houtworm u van doen heeft. Vaak is het vinden van boormeel een eerste aanwijzing, maar dan is het belangrijk om te bekijken of het boormeel nieuw of oud is. Om dat uit te vinden kan u het best een wit stuk papier onder de gevonden gaatjes leggen en na enkele dagen controleren of er wederom boormeel op aangetroffen word, mocht dit het geval zijn dan is het zaak om alles wat van hout is in uw pand na te kijken op sporen, denk daarbij aan de houten balkconstructies van vooral daken, deuren en kozijnen, houten trappen, vloeren en panelen maar ook alle houten meubels en de kruipruimte.
Hoe kan je houtwormen zelf bestrijden?
Het zelf bestrijden van houtworm is vaak niet effectief genoeg op langer termijn. Het is van belang om de levenscyclus van de aanwezige houtwormen te doorbreken en niet alleen de volwassen dieren te bestrijden, denk daarbij vooral aan de larven die van sommige soorten tot wel zeven a acht jaar in het hout aanwezig kunnen zijn en daarbij grote schade aanrichten. De niet professionele middelen kunnen zijn:
- Bevriezen: dit is eigenlijk alleen te doen met klein huiselijk meubilair en moet tenminste op -18 graden voor minimaal 2 weken.
- Verbranden: een half uur op 55 graden is voldoende.
- Chemische middelen: er zijn verschillende sprays te koop die gebruikt kunnen worden op grotere oppervlakten, deze behandeling is vaak niet aan te raden door de hoge concentratie aan gif dat door de lucht zweeft wat slecht is voor uw gezondheid.
- Petroleum: een tijdelijke oplossing die goed kan werken is om de aangetaste delen in te smeren met petroleum. Petroleum dringt niet diep in het hout dus is deze methode niet altijd effectief voor langer termijn.
Wacht niet te lang met houtworm bestrijden!
Zodra u symptomen van houtworm hebt gevonden, is het zaak om direct actie te ondernemen, het gevaar is dat omdat u de beestjes niet ziet u denkt dat het wel mee zal vallen, echter kunnen de larven de constructie zo verzwakken dat er veiligheidsrisico’s ontstaan. Het is geen zeldzaamheid dat er een hele dakconstructie vervangen moest worden omdat deze finaal verpulverd was door de houtwormlarven.
Houtwormen laten bestrijden door Ongediertebeheer
Ongediertebeheer bestrijdt houtworm door tenminste één fase van de ontwikkeling van de houtwormkever aan te pakken. Hierdoor zal de houtwormplaag snel onder controle worden gebracht, echter door de lange levenscyclus van de houtwormkever kan het langer dan één jaar duren voordat de houtwormplaag volledig verdwenen is.
Ongediertebeheer maakt gebruik van krachtige biociden om elk soort houtworm te bestrijden. Uiteraard nemen wij alle veiligheidsregels in acht en zorgen ervoor dat uw gezin, huisdier, collega’s en het milieu er zo weinig mogelijk aan blootgesteld worden. Wij gebruiken een vloeistof op olie- of waterbasis.
Wat kost houtwormbestrijding bij Ongediertebeheer?
- Grote kast of stoel: 100€
- Verdieping: 250€
- Zolder (dakconstructie) 350€
- Tussen, hoek of twee-onder-een-kap-woning: 499€
- Vrijstaande woning: 650€
- Boerderij of landhuis: 1.200€
Gem. kosten voor houtwormbestrijding, incl. inspectie, bestrijdingsmiddelen, voorrijkosten en btw.